Λαθραίοι, απειλητικοί και απόβλητοι
Άρθρο του Γιάννη Χάρη, για τη μετανάστευση των Ελλήνων σε προηγούμενες δεκαετίες,που είχε αρχικά δημοσιευτεί στα ΝΕΑ στις 12/2
«Οχτακόσιοι λαθρομετανάστες ζουν υπό χείριστους κανόνες υγιεινής... Η αστυνομία βρήκε γύρω στους 25 λαθρομετανάστες να κοιμούνται μέσα σ΄ ένα στενότατο δωμάτιο. Αμέσως τους έδιωξε από εκεί και απολύμανε καταλλήλως το δωμάτιο αυτό, απ΄ το οποίο απειλούνταν η υγεία των περιοίκων.»
Στον Άγιο Παντελεήμονα; Στο Μεταξουργείο; Στην Ομόνοια; Μπα. Διαβάστε «Έλληνες» αντί για «λαθρομετανάστες»-κοινότοπο μέχρις αηδίας το κόλπο- και νά τη η είδηση, έτος 1909.
Είπα «κοινότοπο μέχρις αηδίας», γιατί όντως κάτι σαν αηδία εντέλει σε σπρώχνει σε τέτοια εύκολα κόλπα, κάπως για να διασκεδάσεις το επίπεδο στο οποίο μένει καθηλωμένος ο δημόσιος λόγος και η διαπάλη των ιδεών, στο επίπεδο όπου καθηλώνεται βίαια ο δημόσιος λόγος και η διαπάλη των ιδεών, από τα τηλεπαράθυρα έως μέσα στον περίφημο ναό της Δημοκρατίας.
Στην καθήλωση λοιπόν, και με την ψυχιατρική πια έννοια, στα ίδια και τα ίδια, διαβάζουμε και ξαναδιαβάζουμε-μακάρι.
Στην είδηση λοιπόν, από την αρχή, και στη γλώσσα της εποχής, 1909:
«Την φρικώδη κατάστασιν των Ελλήνων αναγιγνώσκομεν εν τη Δέμβερ του Κολοράδου συναδέλφω Νέα. Κατά την συνάδελφον ταύτην, ήτις δημοσιεύει εν πλάτει την έκθεσιν του εκεί αστυϊάτρου, 800 Έλληνες ζώσιν υπό τους χειρίστους της υγιεινής και ανθρωπότητος κανόνας. Η αστυνομία εύρε περί τους 25 Έλληνας κοιμωμένους και διαιτωμένους εις έν στενότατον δωμάτιον. Αμέσως η αστυνομία εξεδίωξε τούτους εκείθεν και απελύμανε καταλλήλως το δωμάτιον τούτο, εξ ού ηπειλείτο η υγεία και του περιοίκου πληθυσμού. Ένεκα τούτου η συνάδελφος επιτίθεται δριμύτατα κατά των Ελλήνων, λέγει δ΄ ότι εκ της ελεεινής τούτων υγιεινής καταστάσεως απειλείται η υγεία όλης της πόλεως»
(Ελληνικός Αστήρ του Σικάγου, 5.3.1909, παραθέτει ο Ιός της Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας 14.6.98).
Εξαθλίωση λοιπόν των Ελλήνων, όχι όμως και λαθρομεταναστών, κατά την αρχική λαθροχειρία μου.
Όχι; Ξανά διαβάζουμε. Τι είχε πει ένας Έλληνας που μπήκε παράνομα στην Αμερική το 1966 και εργαζόταν κρυφά σε ελληνικό εστιατόριο:
«Όλοι εμείς οι λαθραίοι βλέπουμε δυο εφιάλτες. Ο ένας είναι ότι θα πεθάνουμε στην Αμερική ξένοι και ανεπιθύμητοι, και ο άλλος είναι ότι θα μας πιάσει το Ιμιγρέσιο (Ιmmigration Service) και θα μας στείλει πίσω στην Ελλάδα να πεθάνουμε εκεί»
(Ελληνικός Αστήρ του Σικάγου, 5.3.1909, παραθέτει ο Ιός της Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας 14.6.98).
Εξαθλίωση λοιπόν των Ελλήνων, όχι όμως και λαθρομεταναστών, κατά την αρχική λαθροχειρία μου.
Όχι; Ξανά διαβάζουμε. Τι είχε πει ένας Έλληνας που μπήκε παράνομα στην Αμερική το 1966 και εργαζόταν κρυφά σε ελληνικό εστιατόριο:
«Όλοι εμείς οι λαθραίοι βλέπουμε δυο εφιάλτες. Ο ένας είναι ότι θα πεθάνουμε στην Αμερική ξένοι και ανεπιθύμητοι, και ο άλλος είναι ότι θα μας πιάσει το Ιμιγρέσιο (Ιmmigration Service) και θα μας στείλει πίσω στην Ελλάδα να πεθάνουμε εκεί»
(Κ. Γ. Σταυράκης, Στα βήματα του Οδυσσέα, εκδ. Παπαζήση, 1999, παραθέτει ο Μιχάλης Γ. Τσάκαλος, Η σύγχρονη ελληνική μετανάστευση μεταξύ θεωρίας και εμπειρίας, εκδ. Αιγέας, 2008, σ. 160).
Ώστε Έλληνας λαθρομετανάστης; Μα εμείς πάντα νόμιμα φεύγαμε μετανάστες, πάντα ήμασταν νόμιμοι και καλοδεχούμενοι... Για να δούμε:
1929, εφημερίδα Εμπρός, «Η λαθρομετανάστευσις εις τον λιμένα Πειραιώς» (26/4): «Πόσα περιστατικά Ελλήνων λαθρομεταναστών δεν μας είναι γνωστά. Χιλιάδες άνθρωποι γυμνητεύουν, πεινούν περιφερόμενοι εις τον Καναδάν ή την Αργεντινήν όπου έχουν αποσταλή πλανηθέντες παρά των πρακτόρων αυτών οι οποίοι εφρόντισαν να πείσουν τούτους ότι η Γη της Επαγγελίας είναι εκεί και ότι τα δολάρια τους αναμένουν εις τας προκυμαίας...»
Ώστε Έλληνας λαθρομετανάστης; Μα εμείς πάντα νόμιμα φεύγαμε μετανάστες, πάντα ήμασταν νόμιμοι και καλοδεχούμενοι... Για να δούμε:
1929, εφημερίδα Εμπρός, «Η λαθρομετανάστευσις εις τον λιμένα Πειραιώς» (26/4): «Πόσα περιστατικά Ελλήνων λαθρομεταναστών δεν μας είναι γνωστά. Χιλιάδες άνθρωποι γυμνητεύουν, πεινούν περιφερόμενοι εις τον Καναδάν ή την Αργεντινήν όπου έχουν αποσταλή πλανηθέντες παρά των πρακτόρων αυτών οι οποίοι εφρόντισαν να πείσουν τούτους ότι η Γη της Επαγγελίας είναι εκεί και ότι τα δολάρια τους αναμένουν εις τας προκυμαίας...»
(παραθέτει ο Δημήτρης Ψαρράς, «Ο παππούς μου ο λαθρομετανάστης», Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία 6.2.11).
1927, στην εφημερίδα Σκριπ, «Τα μαρτύρια των Ελλήνων μεταναστών - Πού τους αποστέλλουν εξαπατώντες αυτούς» (16/3) περιγράφεται η περιπέτεια 15 Ελλήνων που μετέβησαν στην Κούβα και από εκεί “παρελήφθησαν από κάποιον πράκτορα Αλεξιάδη” και επιβιβάστηκαν σε μικρό βενζινόπλοιο, “κρυφθέντες εντός μεγάλων δεμάτων χάρτου, διά να εισέλθουν εις την Β. Αμερικήν λαθραίως κατά την εκφόρτωσιν του εμπορεύματος”. Κανένας δεν τα κατάφερε: “Κατά τον πλουν τέσσαρα δέματα χάρτου ανηρπάγησαν από τα κύματα και οι εν αυτοίς ατυχείς μετανάσται επνίγησαν. Εις άλλος μετανάστης εθανατώθη οικτρότατα κατά την εκφόρτωσιν του δέματος του χάρτου εντός του οποίου είχε κρυφθή, διότι το βαρούλκον του πλοίου τού διετρύπησε την κοιλίαν”»
1927, στην εφημερίδα Σκριπ, «Τα μαρτύρια των Ελλήνων μεταναστών - Πού τους αποστέλλουν εξαπατώντες αυτούς» (16/3) περιγράφεται η περιπέτεια 15 Ελλήνων που μετέβησαν στην Κούβα και από εκεί “παρελήφθησαν από κάποιον πράκτορα Αλεξιάδη” και επιβιβάστηκαν σε μικρό βενζινόπλοιο, “κρυφθέντες εντός μεγάλων δεμάτων χάρτου, διά να εισέλθουν εις την Β. Αμερικήν λαθραίως κατά την εκφόρτωσιν του εμπορεύματος”. Κανένας δεν τα κατάφερε: “Κατά τον πλουν τέσσαρα δέματα χάρτου ανηρπάγησαν από τα κύματα και οι εν αυτοίς ατυχείς μετανάσται επνίγησαν. Εις άλλος μετανάστης εθανατώθη οικτρότατα κατά την εκφόρτωσιν του δέματος του χάρτου εντός του οποίου είχε κρυφθή, διότι το βαρούλκον του πλοίου τού διετρύπησε την κοιλίαν”»
(Δ. Ψαρράς, στο ίδιο άρθρο, όπου και άλλες αναφορές· βλ. ανάλογα ευρήματα και του Ν. Σαραντάκου, sarantakos.wordpress.com).
Ώστε λαθρομετανάστες! Και τότε μη καλοδεχούμενοι; Τι να πρωτοδιαβάσουμε εδώ!
Ώστε λαθρομετανάστες! Και τότε μη καλοδεχούμενοι; Τι να πρωτοδιαβάσουμε εδώ!
«Οι Έλληνες συνήθως αποκλείονταν από τα στρατόπεδα εργατών που προορίζονταν για “λευκούς” κι ήταν υποχρεωμένοι να κατασκηνώνουν μαζί με άλλες ανεπιθύμητες μειονότητες. [...] Συνηθισμένες ήταν οι αποφάσεις δημοτικών αρχών, οι οποίες επέβαλλαν διακρίσεις εις βάρος Ελλήνων, Μεξικανών, Ασιατών και Αφρο-Αμερικανών. Στο Ποκατέλο του Αϊντάχο, π.χ., οι Έλληνες ήταν υποχρεωμένοι να περιορίζονται σε ειδικά τμήματα των θεάτρων και τους απαγορευόταν να ζήσουν στις περισσότερες από τις γειτονιές. Οι αντιδράσεις πολλών γηγενών Αμερικανών εκφράζονταν με την ταμπέλα που έβλεπε κανείς το 1913 σε ένα καλιφορνέζικο εστιατόριο: “Αμιγές αμερικανικό. Όχι ποντίκια. Όχι Έλληνες”»
(Dan Georgakas, Greek Αmerica at work, Labor Resource Center, Ν. Υόρκη 1992, παραθέτει ο Ιός, 2.7.2000).
«Η ονομασία “Έλληνας” εκστομιζόταν ενάντια στους Έλληνες μετανάστες σαν ένα ατιμωτικό υπονοούμενο. Σε πολλές περιπτώσεις τα δικαστήρια αρνήθηκαν να δώσουν την αμερικανική υπηκοότητα σε Έλληνες, αποφαινόμενα ότι αυτοί ανήκαν στην κίτρινη φυλή»
(Ρ. Κokken, Τh. Constant & S. Conoutas, Α Ηistory of the Greeks in the Αmericas, 1938, παραθέτει πάλι ο Ιός, στο ίδιο άρθρο).
Αν όμως αυτά εκφράζουν γενικότερα φυλετική άποψη για την προέλευση των Ελλήνων, μεγαλύτερο ενδιαφέρον έχει η ειδικότερη εκτίμηση, όπως αποτυπώνεται ενδεικτικά σε εφημερίδα της Γιούτας των ΗΠΑ το 1908:
«Οι Έλληνες είναι τα κατακάθια της Ευρώπης, με φαύλο και ανήθικο χαρακτήρα, ακατάλληλοι για να είναι πολίτες της χώρας αυτής»
(Μιχάλης Γ. Τσάκαλος, στο ίδιο, σ. 236).
(Dan Georgakas, Greek Αmerica at work, Labor Resource Center, Ν. Υόρκη 1992, παραθέτει ο Ιός, 2.7.2000).
«Η ονομασία “Έλληνας” εκστομιζόταν ενάντια στους Έλληνες μετανάστες σαν ένα ατιμωτικό υπονοούμενο. Σε πολλές περιπτώσεις τα δικαστήρια αρνήθηκαν να δώσουν την αμερικανική υπηκοότητα σε Έλληνες, αποφαινόμενα ότι αυτοί ανήκαν στην κίτρινη φυλή»
(Ρ. Κokken, Τh. Constant & S. Conoutas, Α Ηistory of the Greeks in the Αmericas, 1938, παραθέτει πάλι ο Ιός, στο ίδιο άρθρο).
Αν όμως αυτά εκφράζουν γενικότερα φυλετική άποψη για την προέλευση των Ελλήνων, μεγαλύτερο ενδιαφέρον έχει η ειδικότερη εκτίμηση, όπως αποτυπώνεται ενδεικτικά σε εφημερίδα της Γιούτας των ΗΠΑ το 1908:
«Οι Έλληνες είναι τα κατακάθια της Ευρώπης, με φαύλο και ανήθικο χαρακτήρα, ακατάλληλοι για να είναι πολίτες της χώρας αυτής»
(Μιχάλης Γ. Τσάκαλος, στο ίδιο, σ. 236).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου